เหล็กจัดฟันหลุดเกิดจากอะไร ต้องไปพบหมอเลยไหม

หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าเหล็กจัดฟันหลุดเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่ในความเป็นจริงแล้วปัญหาดังกล่าวมีสาเหตุมาจากการดูแลสุขภาพช่องปากระหว่างจัดฟันที่ไม่ดีพอ, ความเคยชิน หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ และแม้ว่าจะเป็นปัญหาที่ไม่รุนแรง สามารถแก้ไขได้ทันที แต่หากคนไข้ปล่อยไว้นานๆ ก็อาจเกิดปัญหาตามมาได้นะคะ วันนี้หมอณัฐจะมาพูดถึงสาเหตุและวิธีรับมือกันค่ะ

เหล็กจัดฟันหลุด เกิดจากอะไรได้บ้าง?

1. กัดของแข็ง อย่างการกินของกรอบ ๆ แข็ง ๆ เช่น กระดูกอ่อน ข้าวเกรียบ น้ำแข็ง หรือถั่วเปลือกแข็ง อาหารเหล่านี้จะทำให้คนไข้ออกแรงบดเคี้ยวที่มากเกินไป ส่งผลให้เหล็กจัดฟันหรือวัสดุยึดติดหลุดง่าย โดยเฉพาะเวลากัดหรือเคี้ยวซ้ำๆ อาจทำให้เครื่องมือเสียหายและต้องมาพบคุณหมอบ่อยขึ้น
2. เผลอกัดฟันตอนนอน (Bruxism) เป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว ที่อาจสร้างแรงกดมหาศาลต่อฟันและอุปกรณ์จัดฟันได้ หากคนไข้มีพฤติกรรมดังกล่าว อาจทำให้เหล็กหลุดหรือบิดงอได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณนอนกัดฟันและไม่ได้สวมเฝือกสบฟัน (Night Guard) ลดแรงกระแทก โอกาสที่เครื่องมือจัดฟันจะเสียหายก็จะสูงขึ้นมาก
3. อุบัติเหตุหรือกระแทกแรงๆ เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เหล็กหลุดได้ ทั้งการหกล้ม, ถูกกระแทกขณะเล่นกีฬา, การเผลอแปรงฟันแรงเกินไป รวมถึงการใช้ไหมขัดฟันผิดวิธี จนไปกระชากลวดหรือตัวยึด เหล่านี้ล้วนส่งผลให้เหล็กจัดฟันเสียหายและหลุดออกจากตำแหน่งได้
4. กาวเสื่อมสภาพตามอายุการใช้งาน เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เหล็กหลุดได้ เนื่องจากแบร็กเก็ตยึดติดกับฟันด้วยกาวชนิดพิเศษ แต่เมื่อเวลาผ่านไป กาวอาจเสื่อมตามธรรมชาติหรืออาจได้รับผลกระทบจากปัจจัยอื่นๆ เช่น ความชื้นในช่องปาก การสะสมของคราบอาหารบริเวณรอบๆ เครื่องมือจัดฟัน สิ่งเหล่านี้ส่งผลให้แรงยึดเกาะของกาวอ่อนแอลง เหล็กหลุดออกง่ายขึ้นตามระยะเวลาการใช้งาน
5. การเคี้ยวข้างเดียวซ้ำๆ คนไข้บางคนมีพฤติกรรมเคี้ยวอาหารข้างเดียวเพราะอีกข้างฟันยังเจ็บอยู่ในช่วงระหว่างจัดฟัน ทำให้แรงเคี้ยวถูกส่งไปด้านเดียวตลอดเวลา จึงมีโอกาสที่เหล็กข้างนั้นจะหลุดบ่อยกว่าปกติ

เหล็กจัดฟันหลุด ดูยังไง?

• รู้สึกหลวมหรือขยับได้: คุณอาจรู้สึกว่าแบร็กเก็ตหรือห่วงโลหะที่รัดฟันกราม ที่เคยติดแน่นอยู่บนฟันเกิดหลวมหรือขยับได้มากกว่าปกติ หากใช้นิ้วเขี่ยเบาๆ หรือเอาลิ้นไปดุน บางครั้งอาจรู้สึกว่าแบร็กเก็ตหมุนรอบฟันได้เล็กน้อย
• แบร็กเก็ตหลุดออกจากฟัน: เป็นสัญญาณที่ชัดเจนที่สุดที่คนไข้สังเกตได้ โดยตัวแบร็กเก็ตจะห้อยติดอยู่กับลวดจัดฟัน หรือหลุดออกมาทั้งชิ้นอยู่ในช่องปาก
• ลวดจัดฟันหลุดออกจากแบร็กเก็ต: แม้ว่าแบร็กเก็ตจะยังติดอยู่กับฟัน แต่ลวดจัดฟันอาจหลุดออกจากช่องของแบร็กเก็ตนั้นๆ คุณอาจเห็นปลายลวดทิ่มออกมา หรือลวดที่เคยตรงและตึงกลับดูหย่อนผิดปกติในบริเวณนั้น
• มีอาการผิดปกติในช่องปาก: เช่น รู้สึกเสียวฟันบริเวณที่แบร็กเก็ตหลุด, มีแผลในกระพุ้งแก้ม เหงือก หรือลิ้น เนื่องจากปลายลวดที่หลุดออกมาอาจทิ่มแทง, แบร็กเก็ตที่หลวมไปเสียดสีกระพุ้งแก้ม, รู้สึกไม่ค่อยสบายหรือรู้สึกแปลกๆ ในช่องปากแบบที่คนไข้ไม่เคยรู้สึกมาก่อน

เหล็กจัดฟันหลุด ต้องไปพบหมอทันทีไหม?

หมอณัฐเข้าใจเลยว่าคนไข้หลายๆ คนอาจตกใจและกังวลว่าฟันจะเคลื่อนผิดตำแหน่งหรือเปล่า จริงๆ แล้ว หากเหล็กหลุด 1-2 ชิ้น โดยที่ไม่มีอาการเจ็บปวด หรือไม่บาดกระพุ้งแก้ม หมอณัฐบอกเลยว่าคนไข้ไม่ต้องตื่นตระหนกจนเกินไปนะคะ เพราะปัญหานี้สามารถแก้ไขได้ค่ะ

โดยสิ่งที่คนไข้ควรทำเบื้องต้นหลังจากแบร็กเก็ตหลุด ประกอบด้วย…

• เก็บชิ้นเหล็กที่หลุดไว้: หากแบร็กเก็ตหลุดออกมาทั้งชิ้น อย่าเพิ่งทิ้งนะคะ ให้เก็บใส่ซองหรือกล่องเล็ก ๆ เพื่อนำไปให้คุณหมอตรวจสอบและติดกลับเข้าไปใหม่ในครั้งต่อไปที่คุณมาพบ
• สังเกตอาการตนเอง หากมีลวดทิ่มแทงเนื้อเยื่อ หรือเหล็กบาดกระพุ้งแก้มจนรู้สึกเจ็บมาก แนะนำให้ใช้ขี้ผึ้งจัดฟันแปะคลุมบริเวณปลายลวดหรือเหล็กที่บาด เพื่อลดการเสียดสีและบรรเทาอาการเจ็บปวดชั่วคราว แต่หากไม่มีอาการเจ็บปวดหรือบาดแผล ก็ไม่จำเป็นต้องทำอะไรเป็นพิเศษค่ะ
• รีบนัดพบหมอ แม้ว่าการที่เหล็กหลุดจะไม่ได้เป็นอันตรายร้ายแรงในทันที แต่ ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้นาน เพราะฟันอาจเคลื่อนตัวผิดทิศทางจากแผนการจัดฟันที่วางไว้ได้ การปล่อยไว้นานอาจทำให้ระยะเวลาการจัดฟันยืดออกไป ดังนั้น เมื่อเหล็กหลุดแล้วคนไข้ควรรีบติดต่อคลินิกเพื่อนัดหมายคุณหมอและติดเหล็กกลับให้เรียบร้อยโดยเร็วที่สุดค่ะ

เหล็กจัดฟันหลุด อันตรายไหม

จริงอยู่ที่เหล็กหลุดอาจไม่ได้เป็นอันตรายถึงชีวิตในทันที แต่ก็ไม่ควรมองข้ามนะคะ เพราะหากคนไข้ปล่อยทิ้งไว้นานๆ อาจก่อให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็น

• ฟันเคลื่อนผิดตำแหน่ง: นี่คือความเสี่ยงหลักที่สำคัญที่สุดที่คนไข้จะต้องเจอ เพราะเหล็กจัดฟันมีหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนที่ของฟันให้เป็นไปตามแผนการรักษา แต่เมื่อเหล็กหลุดแล้ว แรงดันที่เคยช่วยเคลื่อนฟันก็จะหายไป ทำให้ฟันบริเวณนั้นเคลื่อนตัวกลับไปยังตำแหน่งเดิมหรือเคลื่อนไปในทิศทางที่ไม่ต้องการ
• ระยะเวลาการจัดฟันนานขึ้น: เมื่อฟันเคลื่อนผิดทิศทาง คุณหมอก็จะต้องใช้เวลาปรับและแก้ไข ทำให้ระยะเวลาการจัดฟันยืดเยื้อออกไปจากที่วางแผนไว้
• ระคายเคืองในช่องปาก: บางครั้งปลายลวดที่หลุดออกมาอาจทิ่มแทงหรือเสียดสีกับกระพุ้งแก้ม, เหงือก หรือลิ้น ทำให้รู้สึกปวด, เกิดแผลในช่องปาก หรือเกิดการอักเสบได้ค่ะ
• ทำความสะอาดยากขึ้น: หากเหล็กหลุดและฟันเริ่มเคลื่อน อาจทำให้มีซอกมุมเพิ่มขึ้นและมีเศษอาหารติดตามซอกเหล่านั้นง่ายขึ้น และเมื่อทำความสะอาดได้ยากขึ้นแล้ว ก็จะเพิ่มความเสี่ยงต่อฟันผุและโรคเหงือกในระยะยาวด้วยค่ะ

ไม่อยากให้เหล็กจัดฟันหลุดซ้ำ หมอณัฐมีคำแนะนำอย่างไรบ้าง?

1. หลีกเลี่ยงอาหารที่แข็งหรือเหนียวเกินไป

สิ่งสำคัญระหว่างการจัดฟันคือการรับประทานอาหารค่ะ หมอณัฐแนะนำให้หลีกเลี่ยงอาหารที่ต้องใช้แรงกัดมากหรือเคี้ยวยาก เช่น กระดูกอ่อน, กระดูกหมู, น้ำแข็งก้อนใหญ่, ลูกอมแข็ง, ข้าวโพดคั่ว, คาราเมลเหนียวๆ, หรือหมากฝรั่ง เพราะอาหารเหล่านี้ไม่เพียงแต่สร้างแรงกดมหาศาลต่อฟันเท่านั้น แต่ยังทำให้เหล็กและลวดจัดฟันเสียหายหรือหลุดได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้การรักษาหยุดชะงักและอาจต้องเสียเวลาไปพบคุณหมอบ่อยๆ เพื่อแก้ไขหรือเปลี่ยนแบร็กเก็ตใหม่ค่ะ

2. รับประทานอาหารแบบหั่นให้พอดีคำ เคี้ยวเบา ๆ

แม้ว่าคนไข้จะรับประทานอาหารอ่อนแล้วก็ตาม แต่เพื่อป้องกันการหลุดของเครื่องมือจัดฟัน หมอณัฐแนะนำให้หั่นหรือฉีกอาหารให้เป็นชิ้นเล็กๆ พอดีคำ โดยเฉพาะผลไม้หรือเนื้อสัตว์ที่ค่อนข้างเหนียว การทำเช่นนี้จะช่วยให้คนไข้เคี้ยวอาหารง่ายขึ้นและยังช่วยลดแรงกระแทกต่อฟันและเครื่องมือจัดฟันไปในตัวอีกด้วย นอกจากนี้ควรเลี่ยงการใช้ฟันหน้ากัดอาหารโดยตรง โดยเฉพาะอาหารแข็งหรือเหนียว เพราะบริเวณฟันหน้าเป็นจุดที่ Bracket หลุดออกง่ายที่สุด การเคี้ยวเบา ๆ และหลีกเลี่ยงการใช้ฟันหน้ากัด จะช่วยรักษาเครื่องมือจัดฟันให้อยู่ในสภาพดีและลดโอกาสหลุดได้มากเลยทีเดียว

3. แปรงฟันอย่างระมัดระวัง

หมอณัฐแนะนำให้เลือกใช้แปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ ซึ่งจะมีขนแปรงที่ช่วยให้ทำความสะอาดได้ทั่วถึงรอบๆ เครื่องมือจัดฟัน ที่สำคัญคนไข้จะต้องแปรงด้วยน้ำหนักมือที่เหมาะสม ไม่ควรแปรงแรงเกินไปจนอาจกระแทกเหล็กหรือดึงลวดจัดฟัน เพราะอาจทำให้เหล็กหลุดหรือลวดบิดงอง่าย การแปรงฟันอย่างอ่อนโยนแต่ทั่วถึงจะช่วยให้ฟันและเครื่องมือจัดฟันสะอาด ปลอดภัย และลดโอกาสเกิดความเสียหายค่ะ

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม: แปรงสําหรับคนจัดฟัน เลือกยังไงให้ช่องปากสะอาด

4. ใส่เฝือกสบฟัน (Night Guard)

หากคนไข้เข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากแล้ว คุณหมออาจแจ้งให้ทราบว่าคนไข้มีพฤติกรรมนอนกัดฟันหากตรวจพบว่ามีฟันสบลึก และปัญหาดังกล่าวอาจสร้างแรงบดเคี้ยวขณะนอนหลับที่มีมหาศาลและไม่สามารถควบคุมได้ โดยคุณหมอจะทำเฝือกสบฟัน (Night Guard) เพื่อลดแรงกัดที่กระทำต่อฟันและเครื่องมือจัดฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่เพียงแต่ช่วยป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับแบร็กเก็ตเท่านั้น แต่ยังช่วยลดความเสี่ยงของปัญหาข้อต่อขากรรไกรในระยะยาวได้อีกด้วยค่ะ

ดูวิดีโอเพิ่มเติม

@dr.nuttakul

Reply to @minsweetyone เหล็กจัดฟันหลุดบ่อย ต้องทำยังไง? #หมอณัฐคุณ#หมอฟัน#จัดฟัน#เหล็กจัดฟัน#รักสุขภาพ#รู้หรือไม่#มากกว่า60วิ#คลินิกทันตกรรมทูธลักค์

♬ Up and Away (Vocalese) – GHOSTLAND

เหล็กจัดฟันหลุดอาจเกิดได้จากพฤติกรรมในชีวิตประจำวันค่ะ ไม่ต้องตกใจจนเกินไป แต่ควรนัดพบหมอจัดฟันทันทีที่สะดวก เพื่อให้การเคลื่อนฟันเป็นไปตามแผน และป้องกันปัญหาที่จะตามมานะคะ ถ้าใครมีข้อสงสัย หรืออยากปรึกษาเรื่องการจัดฟันกับหมอณัฐ ทักมาพูดคุยได้เลยค่ะ หมอพร้อมดูแลรอยยิ้มสวย ๆ ของทุกคนเสมอค่ะ และสุดท้ายนี้สำหรับใครที่สนใจบริการจัดฟัน หมอณัฐแนะนำให้ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับคลินิกทันตกรรมที่สนใจก่อนว่า มีความน่าเชื่อถือแค่ไหน ทันตแพทย์มีความชำนาญและประสบการณ์มากน้อยแค่ไหน แล้วตัวคลินิกเองเดินทางสะดวกไหม มีโปรโมชั่นที่น่าสนใจอะไรบ้าง ทั้งนี้ก็เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดสำหรับตัวคนไข้เองค่ะ

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดฟัน คลิก >>> จัดฟัน

บทความที่น่าสนใจ

• จัดฟันใสดีไหม? ทำไมใครหลายคนนิยมใส่กัน
• จัดฟันใสราคาถูก ดีจริงไหม ทำไมต้องศึกษาให้ดีก่อนจัดฟัน
• จัดฟันใสรอบสอง ยากกว่ารอบแรกหรือไม่ ใช้เวลานานประมาณเท่าไหร่

ดูแลช่องปากที่ไหนดี ทำไมต้อง Toothluck Dental Clinic

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ หรือกำลังมองหาคลินิกสำหรับดูแลฟัน เรา Tooth Luck Dental Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง

รีวิวจัดฟันกับ Tooth Luck dental clinic คลินิกทำฟัน จัดฟัน ขอนแก่น

@dr.nuttakul

รีวิวเคสจัดฟันมานาน แต่ไม่้สร็จ | เคสนี้เหลือแก้ไม่เยอะเลยเสร็จเร็วได้นะคะ ❤️ #หมอณัฐคุณ #หมอฟัน #หมอฟันtiktok #รักสุขภาพ #tiktokสายความรู้ #มากกว่า60วิ #คลินิกทันตกรรมทูธลักค์ #ทําฟันขอนแก่น #จัดฟัน #จัดฟันเปลี่ยนชีวิต #รีวิวจัดฟัน #รีวิวจัดฟันทูธลักค์

♬ Cute song of fun scene – Yoshiki ARA

@dr.nuttakul

ตอบกลับ @kan_140322 เคสที่จัดฟันแล้วสวยเร็ว=ฟันห่าง+ยื่น #หมอณัฐคุณ #คลินิกทันตกรรมทูธลักค์ #toothluck #ทําฟันขอนแก่น #ทําฟันmrtแยกติวานนท์ #จัดฟัน #ฟันห่าง #รักสุขภาพ #tiktokสายความรู้ #tiktokuni #รู้จากtiktok #กรีนสกรีน

♬ Relaxing and relaxing everyday BGM(857837) – Sumochi