คอฟันสึกคืออะไร เหมือนกับฟันสึกหรือไม่ ดูแลช่องปากยังไงดี

แม้ว่าคอฟันสึกและฟันสึกจะเกี่ยวข้องกับการสึกกร่อนของฟัน แต่สาเหตุ อาการ และแนวทางการดูแลมีความต่างกันออกไป หลายคนอาจคิดว่าภาวะที่ตัวเองเป็นอยู่คือปัญหาฟันสึก แตที่จริงแล้วกลับเป็นคอฟันสึก และในบทความนี้หมอณัฐจะมาพูดถึงปัญหาคอฟันสึกกันว่าคืออะไร เหมือนกับฟันสึกหรือไม่ พร้อมทั้งแนะนำวิธีดูแลช่องปากอย่างไรไม่ให้เกิดปัญหาคอฟันสึก มาอ่านไปด้วยกันเลยค่ะ

คอฟันสึก คืออะไร

เป็นภาวะที่ผิวเคลือบฟันบริเวณคอฟัน (ส่วนรอยต่อระหว่างฟันกับเหงือก) สึกกร่อน จนเกิดเป็นร่องลึกหรือเว้าเข้าไปลึกถึงบริเวณขอบเหงือก หากปล่อยไว้นานอาจทำให้คอฟันสึกลุกลามมาถึงเนื้อฟันด้านใน ทำให้เสียวฟันมากขึ้น เสี่ยงต่อปัญหาฟันผุหรือแตกหักได้ง่ายขึ้น เนื่องจากเหงือกร่นลงมามากและไม่ปกคลุมถึงคอฟัน

สาเหตุหลักของคอฟันสึก

แปรงฟันแรงเกินไป หรือใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงแข็ง
ใช้ยาสีฟันที่มีฤทธิ์กัดกร่อนสูง
ฟันสบกันไม่ดี ออกแรงกดผิดจุด
พฤติกรรมกัดฟันบ่อยๆ ทั้งจากการนอนกัดฟันหรือการกัดฟันเวลาโกรธ
ใช้งานฟันผิดประเภท เช่น ใช้ฟันเปิดขวด
สัมผัสกับกรดบ่อยๆ ผ่านทางอาหารและเครื่องดื่ม
ภาวะกรดไหลย้อน

คอฟันสึก มีกี่ระดับ อะไรบ้าง

คอฟันสึกระดับเล็กน้อย เป็นลักษณะคอฟันสึกที่สามารถเห็นร่องสึกตื้นๆ บริเวณคอฟัน โดยทั่วไปแล้วอาจมีอาการเสียวฟันเล็กน้อย หรือบางคนอาจไม่แสดงอาการใดๆ
คอฟันสึกระดับปานกลาง เป็นลักษณะคอฟันสึกที่มีร่องสึกลึกจนเห็นเนื้อฟันชัดเจน มักมีอาการเสียวฟันมากเมื่อรับประทานอาหารร้อนๆ หรือดื่มเครื่องดื่มที่เย็นหรือมีรสเปรี้ยว ในระดับนี้อาจ
คอฟันสึกระดับรุนแรง เป็นลักษณะคอฟันสึกร่องสึกลึกมากจนถึงชั้นเนื้อฟันด้านใน หรืออาจลึกถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้เสียวฟันอย่างรุนแรง อยู่ดีๆ ก็ปวดฟันแม้ไม่ได้กระตุ้นด้วยเครื่องดื่มหรืออาหารร้อน เป็นระดับความรุนแรงที่เสี่ยงต่อปัญหาฟันแตก ต้องรักษาอย่างเร่งด่วน

คอฟันสึก อันตรายไหม

ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการค่ะ หากคอฟันสึกในระยะแรกก็อาจไม่ร้ายแรงนัก สามารถป้องกันและชะลอการสึกได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้คอฟันสึก แต่หากไม่รีบรักษา ปล่อยไว้นาน ก็อาจเป็นอันตรายต่อฟันได้ เพราะเมื่อคอฟันสึกไปจนถึงชั้นเนื้อฟัน จะทำให้เส้นประสาทฟันไวต่อความรู้สึกมากขึ้น และบริเวณที่สึกกร่อนอาจกลายเป็นจุดสะสมของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดฟันผุที่คอฟันง่ายขึ้น จนทำให้เนื้อฟันบางลง เมื่อโครงสร้างฟันอ่อนแอลงก็อาจเสี่ยงต่อการแตกหักได้ง่าย

คอฟันสึก ต่างจากฟันสึกอย่างไร

แม้ว่าทั้งคอฟันสึกและฟันสึกจะเกี่ยวข้องกับการสูญเสียเนื้อฟันเหมือนกัน แต่สองภาวะนี้มีความแตกต่างกันในแง่ของตำแหน่งที่เกิด สาเหตุ และผลกระทบ ดังนี้

1. ตำแหน่งที่เกิด

คอฟันสึกจะเกิดขึ้นบริเวณคอฟันเท่านั้น แตกต่างจากฟันสึกที่เกิดขึ้นบริเวณพื้นผิวที่มีการบดเคี้ยวหรือบริเวณขอบฟันด้านบนและด้านข้าง

2. ลักษณะการสึก

คอฟันสึกจะเป็นร่องลึกหรือเว้าเข้าไปที่คอฟัน ในขณะที่ฟันสึกจะมีผิวฟันสึกเรียบ เตี้ยลง หรือมีขอบที่คมขึ้น

3. สาเหตุหลัก

แม้ว่าคอฟันสึกจะเกิดจากการกัดฟันเหมือนกับฟันสึก แต่คอฟันสึกสามารถเกิดขึ้นได้จากการแปรงฟันที่แรงเกินไปหรือใช้แปรงสีฟันที่มีขนแข็ง การใช้ยาสีฟันที่มีฤทธิ์กัดกร่อน หรือเกิดจากภาวะฟันสบผิดปกติ แตกต่างจากฟันสึกที่เกิดจากการบดเคี้ยวอาหารแข็งหรือการเคี้ยวที่ผิดปกติ

4. วิธีการรักษา

หากเป็นภาวะคอฟันสึกลึกมากจะทำให้ฟันแตกหรืออุดฟันยากขึ้น จำเป็นต้องรักษาด้วยการรักษารากฟัน ส่วนฟันสึกจะทำให้การบดเคี้ยวผิดปกติ จำเป็นต้องรักษาด้วยการครอบฟันหรือใส่ฟันปลอม

คอฟันสึก รักษาได้ด้วยวิธีไหน

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่าง

กรณีที่คนไข้มีคอฟันสึกในระยะเริ่มต้น ทันตแพทย์จะแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันไม่ให้คอฟันสึกไปมากกว่านี้ โดยเริ่มจากเปลี่ยนวิธีการแปรงฟัน ทั้งการออกแรงแปรงฟันที่เบาลง การเลือกใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม และเลือกยาสีฟันสูตรอ่อนโยนต่อผิว

นอกจากนี้คุณควรหลีกเลี่ยงการใช้ฟันผิดประเภท เช่น ใส่เฝือกสบฟันเพื่อป้องกันการกัดฟันขณะนอนหลับ งดใช้ฟันกัดของแข็งหรือเปิดสิ่งของต่างๆ รวมถึงหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีฤทธิ์กัดกร่อนด้วยค่ะ

2. อุดฟัน

กรณีที่คนไข้มีคอฟันสึกระดับปานกลางหรือรุนแรง (ในบางเคส) ทันตแพทย์จะแนะนำให้อุดฟันด้วยวัสดุอุดฟันสีเหมือนฟัน ซึ่งจะช่วยปิดร่องสึกและป้องกันการลุกลามของอาการ หรือใช้วัสดุอุดฟันชนิด GIC (Glass Ionomer Cement) เพื่อให้ฟลูออไรด์เข้าไปเคลือบและป้องกันฟันผุบริเวณคอฟัน

3. ครอบฟัน

แต่หากคนไข้มีคอฟันสึกระดับรุนแรงไปจนถึงโพรงประสาทฟัน มีอาการปวดฟันตลอดเวลา ทันตแพทย์จะรักษาด้วยการรักษารากฟันและทำครอบฟันเพื่อป้องกันฟันแตกหักในกรณีที่เนื้อฟันเหลือน้อย

ท้ายที่สุดนี้หากคุณอ่านบทความจบแล้วพบว่าตัวเองมีภาวะคอฟันสึก หมอณัฐแนะนำให้รีบพบทันตแพทย์ทันทีเพื่อหาวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับระดับความรุนแรงของคอฟันสึกของคุณ ทั้งนี้ก็เพื่อให้คุณสามารถกลับมายิ้มได้อย่างมั่นใจอีกครั้งโดยไม่ต้องกังวลปัญหาฟันในระยะยาว

บทความที่น่าสนใจ

คอฟันสึก รักษาที่ไหนดี ทำไมต้อง Toothluck Dental Clinic

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ หรือกำลังมองหาคลินิกสำหรับดูแลฟัน เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง