ปวดฟันหลังจัดฟันนานแค่ไหน ดูแลอย่างไรให้หายปวดไวขึ้น

หากพูดถึงอาการปวดฟันหลังจัดฟันนานแล้วหลายคนคงส่ายหน้าหนีกันอย่างแน่นอน แม้ว่าคุณจะอยากหลีกเลี่ยงแค่ไหน แต่หากคุณเป็นคนหนึ่งที่มีปัญหาสุขภาพช่องปากจนต้องจัดฟัน อาจต้องทำใจกันสักหน่อยนะคะเพราะถึงอย่างไรก็ตาม อาการนี้เป็นอะไรที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ไม่ใช่ว่าจะไม่มีวิธีบรรเทาอาการเลยนะคะ จริง ๆ แล้วมีเหมือนกันค่ะ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเข้าใจและการดูแลสุขภาพช่องปากหลังจัดฟันของคุณแล้วว่าเคร่งครัดตามคำแนะนำของคุณหมอมากน้อยแค่ไหน วันนี้หมอณัฐจะพามาไขข้อสงสัยเกี่ยวกับอาการหลังการจัดฟัน รวมถึงวิธีรับมือกับปัญหาดังกล่าวกันค่ะ

ปวดฟันหลังจัดฟันเกิดจากอะไร

สำหรับอาการปวดฟันหลังจากจัดฟันมักเกิดขึ้นจาก 2 สาเหตุ ได้แก่ ตัวเครื่องมือมีแรงดันฟันเพื่อเคลื่อนฟันไปยังตำแหน่งที่คุณหมอวางแผนการรักษาเอาไว้ ซึ่งตัวเครื่องมือก็ได้ไปกดหลอดเลือด และเนื่องจากเครื่องมือจัดฟันไม่ให้อวัยวะส่วนใดในร่างกาย ร่างกายจึงตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมนี้ด้วยการสร้างความรู้สึกรำคาญและเจ็บปวดขณะขยับปาก โดยอาการเหล่านี้จะค่อย ๆ ทุเลาหลังจากจัดฟันไปแล้วประมาณ 3-5 วัน แต่หากคนไข้มีพฤติกรรมเสี่ยงหรือใช้งานฟันผิดประเภท อาจไปกระตุ้นความเจ็บปวดให้หนักขึ้นได้

อาการหลังการจัดฟันมีอะไรบ้าง

คนไข้ส่วนใหญ่จะมีอาการเสียวฟัน หรือรู้สึกว่าฟันโยกในช่วงสัปดาห์แรก เนื่องจากเครื่องมือกำลังทำหน้าที่เคลื่อนฟัน ซึ่งการติดเครื่องมือมือจัดฟันครั้งแรก คุณหมอจะไม่เน้นการดึงฟันมากนัก เพราะอยากให้คนไข้ปรับตัวเข้ากับเครื่องมือให้ได้ก่อน จากนั้นจึงค่อย ๆ ปรับเครื่องมือไปทีละนิดและเริ่มดึงฟันในเดือนถัดไป
อาการปวดฟันหลังจัดฟัน เนื่องจากดึงรั้งของเครื่องมือจัดฟันที่แนวฟัน จึงอาจส่งผลให้เกิดปวดที่แนวฟันได้ แต่เมื่อเวลาผ่านไปสัก 3-7 วันอาการปวดจะค่อยๆ ลดลง
เป็นแผลร้อนใน เนื่องจากเครื่องมือจัดฟันเป็นสิ่งแปลกปลอมอยู่ในช่องปากของเรา และทำให้ระคายเคืองช่องปาก นอกจากนี้ยังมีแบร็คเก็ตและลวดจัดฟันที่อาจเสียดสีกับกระพุ้งแก้มตลอดเวลา
มีเหงือกอักเสบในช่วงแรก เนื่องจากเครื่องมือที่ใส่อาจบีบรัดเหงือกมากเกินไป
กัดปากตัวเองบ่อยขึ้น เนื่องจากยังไม่คุ้นชินกับอุปกรณ์จัดฟัน
น้ำลายไหลโดยไม่รู้ตัว เนื่องจากอุปกรณ์จัดฟันจะกระตุ้นให้ช่องปากผลิตน้ำลายเยอะมากกว่าเดิมเพื่อป้องกันไม่ให้ช่องปากแห้ง

ทำไงให้หายปวดฟันจากการจัดฟัน

1. ทำความสะอาดช่องปากอย่างถูกวิธี

นอกจากจะทำให้ช่องปากสะอาดแล้ว การทำความสะอาดช่องปากอย่างถูกวิธียังช่วยป้องกันปัญหาช่องปากที่อาจเกิดง่ายขึ้นระหว่างจัดฟันด้วยนะคะ เพราะหากทำความสะอาดเครื่องมือจัดฟันได้ไม่ดีพอ อาจกลายเป็นแหล่งสะสมของเศษอาหารและทำให้แบคทีเรียในช่องปากเจริญเติบโตง่ายขึ้น ตามมาด้วยปัญหาสุขภาพช่องปากอย่างโรคเหงือกอักเสบที่เป็นสาเหตุของการสูญเสียฟันในอนาคตได้ด้วยค่ะ

สำหรับคำแนะนำในการทำความสะอาดช่องปากด้วยการแปรงฟันนั้นควรทำทุกครั้งหลังมื้ออาหารประมาณ 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง โดยใช้แปรงขนนุ่มแปรงลงบนตัวฟันและซอกฟันขึ้นลงอย่างน้อย 10 ครั้ง แล้วจึงเปลี่ยนไปแปรงฟันซี่ข้าง ๆ เมื่อแปรงเสร็จแล้วให้จัดการเศษอาหารตามซอกฟันต่อด้วยไหมขัดฟัน หรือหากต้องการลดกลิ่นปากก็สามารถใช้น้ำยาบ้วนปากกลั้วปากได้ด้วยเช่นกันค่ะ

2.ทานยาแก้ปวด

สำหรับยาบรรเทาอาการปวดที่คุณหมอจ่ายแนะนำจะเป็นกลุ่มยาต้านการอักเสบ (NSAIDs) อย่างเช่น ยาไอบูโพรเฟน (ibuprofen) ทั้งนี้คนไข้ควรอ่านฉลากและทานยาตามปริมาณที่คุณหมอแนะนำ อย่าลืมรับประทานยาหลังมื้ออาหารเพื่อป้องกันการปวดท้องจากการทานยาเมื่อท้องว่าง และที่สำคัญไม่ควรทานอย่างต่อเนื่องเกิน 10 วัน แต่หากครบ 10 วันแล้วอาการปวดยังไม่ทุเลา ให้รีบพบคุณหมอโดยเร็วที่สุดค่ะ

3. หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อการใช้งานฟันหนักเกินไป

โดยเริ่มจากหลีกเลี่ยงอาหารที่มีเนื้อแข็งหรือเหนียวเกินไป อย่างเช่น เนื้อวัวถั่ว ขนมขบเคี้ยว หมากฝรั่ง ก้อนน้ำแข็ง ฯลฯ เป็นเวลาอย่างน้อย 2-3 วัน นอกจากนี้ยังรวมไปถึงการใช้งานฟันผิดวิธีอย่างเช่น ใช้ฟันเปิดฝาขวด, ใช้ปากกัดเล็บ แปรงฟันแรงเกินไป หรือเลือกใช้แปรงสีฟันที่แข็งจนบาดเหงือกก็ตาม

4. เลือกรับประทานอาหารให้เหมาะกับช่องปาก

สำหรับอาหารที่หมอณัฐแนะนำจะเป็นอาหารอ่อนอย่างโจ๊ก ข้าวต้ม แกงจืดเต้าหู้ นม หรือน้ำเต้าหู้ ทั้งนี้แนะนำให้เลือกอาหารที่มีโปรตีนสูง เนื่องจากโปรตีนจะช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอภายในช่องปาก อีกทั้งช่วยให้คนไข้ได้รับสารอาหารอย่างรวดเร็วโดยที่ไม่ต้องเคี้ยวมากนัก หรือหากต้องการรับประทานเนื้อสัตว์ก็ควรนำเนื้อสัตว์มาสับหรือบดให้ละเอียดเพื่อความสะดวกในการรับประทานอาหารขณะจัดฟันค่ะ

5. เข้าพบคุณหมอทุกครั้งตามนัด

การเข้าพบคุณหมอถือเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะเครื่องมือจัดฟันจะมีอายุการใช้งานที่จำกัด รวมถึงฟันของคนไข้เองก็มีการเคลื่อนตัวตลอดเวลา แม้จะเคลื่อนเพียงเล็กน้อยแต่หากปล่อยไว้นาน ไม่ยอมมาหาคุณหมอเพื่อให้คุณหมอปรับเครื่องมือให้ อาจทำให้แผนการรักษาคลาดเคลื่อนไปจากเดิม หากคนไข้มาปรับเครื่องมือช้าเกินไป อาจถึงขั้นต้องจัดฟันใหม่รอบสองรอบสามได้ด้วยค่ะ ทั้งนี้หากคนไข้มีปัญหาเกี่ยวกับเครื่องมือจัดฟัน หรือรู้สึกเจ็บปวดนานเกิน 1 สัปดาห์ก็สามารถมาหาหมอก่อนนัดหมายได้เลยนะคะ

Q&A คำถามที่พบบ่อย

เวลาปวดฟัน นอนท่าไหนดี

หมอณัฐแนะนำให้นอนหงายหน้าขึ้นเลยค่ะ เนื่องจากท่านอนท่านี้จะช่วยให้ขากรรไกรผ่อนคลาย จึงลดอาการปวดได้เป็นอย่างดี แต่ในกรณีที่คนไข้มีภาวะนอนกัดฟันด้วยแล้ว แนะนำให้นอนหงายและหงายศีรษะขึ้นค่ะ

จัดฟันแบบไหนเจ็บน้อยที่สุด

หมอณัฐขอตอบตรงนี้เลยว่า การจัดฟันใสค่ะ เพราะเครื่องมือจัดฟันใสจะถูกออกแบบตามลักษณะช่องปากของคนไข้รายนั้น ซึ่งการออกแบบจะทำโดยด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ อีกทั้งมี SmartTrack technology ที่ช่วยส่งผ่านแรงชนิดเบาแบบต่อเนื่องและมีความยืดหยุ่นสูง จึงทำให้ฟันเคลื่อนตัวไปตามทิศทางการรักษาของคุณหมอได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น แถมยังลดอาการปวดฟันหลังจัดฟันได้เป็นอย่างดีค่ะ

จัดฟันที่เร็วที่สุดกี่เดือน

ขึ้นอยู่กับปัญหาฟันในช่องปากค่ะ หากคนไข้มีปัญหาฟันเพียง 1-2 ซี่ คุณหมอจะติดเครื่อมือจัดฟันใสไม่เกิน 7 คู่ ส่วนผลลัพธ์ในการรักษาจะอยู่ที่ประมาณ 2-3 เดือนเท่านั้น แต่หากคนไข้มีปัญหาฟันเยอะมาก มีฟันซ้อนเกเสียรูป คุณหมอจะติดเครื่อมือจัดฟันใสประมาณ 15 คู่ขึ้นไป ส่วนผลลัพธ์ในการรักษาจะอยู่ที่ประมาณ 1-2 ปีค่ะ แต่อย่างไรก็ตามการจัดฟันใสถือว่าเป็นการจัดฟันที่ใช้เวลาในการรักษาน้อยกว่าการจัดฟันประเภทอื่นที่มีระยะเวลาขั้นต่ำอยู่ที่ 2-3 ปีค่ะ รองลงมาจะเป็นการจัดฟันดามอนที่มีเทคโนโลนยีช่วยลดความถี่ในการปรับเครื่องมือให้แก่คุณหมอ ทำให้คนไข้ต้องมาปรับเครื่องมือจัดฟันน้อยลง อาการปวดฟันหลังปรับเครื่องมือก็น้อยลงด้วย

จัดฟันแล้วปวดฟัน กินอะไรได้บ้าง

แนะนำให้ทานอาหารที่อ่อนนุ่ม เคี้ยวช้าไม่ใช้แรงขบเคี้ยวน้อยกว่าปกติ เช่น เนื้อตุ๋นจนเปื่อย โจ๊ก ข้าวต้ม เต้าหู้นิ่ม ไข่ตุ๋น

ดัดฟันกี่วันถึงจะหายปวด

โดยประมาณจะใช้เวลาประมาณ 4-7 วัน อาการปวดจะค่อยๆ ลดลง

กินยาพาราแก้ปวดฟันได้ไหม

เมื่อเกิดอาการปวดฟันหลังจัดฟันคนไข้สามารถทานยาพาราเซตามอลเพื่อลดอาการปวดได้ทุก 4-6 ชั่วโมง

ปวดฟันควรไปหาหมอไหม

ในกรณีที่มีอาการปวดฟันหลังจัดฟันมากจนรู้สึกว่ามันปวดมากกว่าปกติ สามารถมาพบหมอเพื่อประเมินและตรวจเครื่องมือได้

จัดฟันที่ไหนดี

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง