ฟันเกเกิดจากอะไร ดูแลรักษาอย่างไรให้ฟันเรียงสวยเป็นธรรมชาติ

หลายคนอาจคิดว่าฟันเกเป็นฟันทรงเสน่ห์ดูน่ารักสำหรับใครบางคน แต่ในความเป็นจริงแล้วฟันประเภทนี้อาจก่อให้เกิดปัญหาฟันอื่น ๆ ตามมาในระยะยาว อีกทั้งส่งผลต่อการใช้ชีวิตเป็นอย่างมาก ทั้งในเรื่องของการรักษาความสะอาดที่ยากขึ้น ความมั่นใจที่ลดลงเวลายิ้มหรือพูดคุยกับคนอื่นอีกด้วย วันนี้หมอณัฐจะมาเล่าข้อมูลเกี่ยวกับของฟันประเภทนี้กันค่ะ

ฟันเกคืออะไร

เป็นลักษณะฟันที่เรียงตัวไม่เป็นระเบียบ หรือฟันเรียงตัวผิดปกติในช่องปากจนกลายเป็นฟันซ้อนแทรกกับฟันซี่อื่น โดยฟันเกเป็นผลต่อเนื่องมาจากฟันซ้อน เพราะถ้าฟันขึ้นซ้อนผิดปกติ ก็จะทำให้ฟันซี่นั้นเบียดกับฟันซี่อื่น จนฟันซี่ข้าง ๆ เบี้ยว สำหรับฟันเกบางซี่อาจไม่มีผลกระทบต่อการใช้ชีวิต แต่บางซี่อาจจะส่งผลทำให้รับประทานอาหาร พูดไม่ค่อยชัด แถมยังทำความสะอาดยากกว่าฟันซี่อื่น โดยเฉพาะฟันเกที่อยู่ลึกเข้าไปข้างใน แม้ว่าฟันเกโดยส่วนใหญ่จะเกิดจากพันธุกรรมของคนในครอบครัว แต่ก็เกิดอาจจากการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างผิดวิธีจนเกิดการสูญเสียฟันน้ำนมและฟันที่งอกออกมาอาจทับซ้อนเกได้ในอนาคต

ปัญหาจากฟันเก

บดเคี้ยวอาหารยากขึ้น ทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารไม่ครบ อาจเสี่ยงต่อภาวะอาหารไม่ย่อย
ทำความสะอาดฟันยากขึ้น ก่อให้เกิดเศษอาหารและแบคทีเรียสะสมจนกลายเป็นหินปูน
มีปัญหากลิ่นปากจากหินปูน
อาจเป็นปัญหาเวลาออกเสียงพูดคำบางคำ
เกิดคราบหินปูนเกาะติดตามฟันจนกลายเป็นโรคเหงือกอักเสบ
คนไข้บางรายอาจมีภาวะนอนกัดฟันจนทำให้ฟันเสื่อมไวขึ้น
เกิดภาวะฟันล้มจากฟันเกเบียดฟันซี่ข้าง ๆ
หากอาการรุนแรง อาจทำให้กระดูกขากรรไกรเจริญเติบโตผิดปกติและสบฟันผิดปกติ
อาจพัฒนาเป็นปัญหาสุขภาพช่องปากอื่น ๆ ตามมา เช่น ฟันร่วง ฟันผุ

สาเหตุที่ทำให้ฟันเก

กรรมพันธุ์ หากคุณพ่อคุณแม่หรือคนในครอบครัวคนอื่นมีฟันเก ลูกหลานมักจะได้รับฟันเกตามมาด้วย
โครงสร้างใบหน้าผิดปกติ ไม่ได้สัดส่วน ขากรรไกรบนหรือล่างยื่นมาข้างหน้ามากหรือน้อยเกินไป
ฟันที่โตเกินไป ทำให้ฟันในขากรรไกรเรียงตัวผิดปกติและไม่มีพื้นที่มากพอให้ฟันแท้งอกขึ้นมา ส่วนฟันที่เล็กเกินไปจะทำให้ฟันเรียงตัวห่างออกจากกัน
ฟันขึ้นผิดตำแหน่งสลับกัน เช่น ฟันกรามน้อยขึ้นมาแทนฟันเขี้ยว
ลิ้นใหญ่กว่าปกติ ทำให้ฟันซี่ข้าง ๆ ถูกดัน
มีปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น ขากรรไกรเบี้ยว โรคปากแหว่งเพดานโหว่
ได้รับอุบัติเหตุบริเวณฟันจนทำให้ฟันเคลื่อนตัวผิดปกติ
พฤติกรรมเสี่ยงจากความไม่รู้ เช่น ติดการดูดนิ้ว ใช้ลิ้นดุนฟันบ่อย ๆ หรือจัดฟันแฟชั่นโดยที่ไม่มีฟันเรียงตัวผิดปกติ
ถอนฟันน้ำนมเร็วกว่าปกติเนื่องจากฟันน้ำนมผุ (อ่านเพิ่มเติม: ฟันน้ำนมผุ อันตรายแค่ไหน ดูแลสุขภาพช่องปากลูกน้อยอย่างไรดี) หรือฟันน้ำนมอยู่ในปากนานเกินไป

ฟันเกควรถอนไหม

แม้ว่าฟันเกอาจสร้างผลกระทบต่อการใช้ชีวิตมากมายในหลายกรณี แต่หากเป็นฟันเกที่หมอฟันวินิจฉัยออกมาแล้วว่าไม่มีอันตรายต่อสุขภาพช่องปากและยังสามารถทำความสะอาดได้เหมือนฟันซี่อื่น ก็ไม่จำเป็นต้องถอนฟันแต่อย่างใดค่ะ โดยหลักการพิจารณาของคุณหมอจะดูที่ขากรรไกรก่อนว่าตัวขากรรไกรจะขยายได้มั้ย? กระจายการซ้อนเกไปยังฟันหลังได้มั้ย หากสามารถทำได้คุณหมอจะกรอฟันเพื่อตกแต่งฟันให้มีช่องว่างพอให้ฟันเคลื่อนตัวไปยังตำแหน่งที่คุณหมอวางแผนการรักษาเอาไว้ แต่หากพบฟันซ้อนเกเต็มขากรรไกรแล้วล่ะก็ คุณหมอจะถอนฟันบางซี่ออกเพื่อเพิ่มช่องว่างในช่องปากสำหรับจัดฟัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนฟันด้วยว่ามีฟันเกินด้วยหรือไม่

ฟันเก ทําไงดี มีวิธีรักษาอย่างไรบ้าง

1. จัดฟัน (Orthodontics)

เป็นการรักษาฟันเก ฟันซ้อน ฟันหน้ายื่น หรือปัญหาฟันอื่น ๆ ที่เกิดจากพฤติกรรมเสี่ยง หรืออุบัติเหตุที่ทำให้ฟันผิดรูปถูกหรือเสี่ยงต่อการถอนออก โดยคุณหมอจะวินิจฉัยและใช้เครื่องมือทันตกรรมประเภทต่าง ๆ ตามการแก้ปัญหาฟันของแต่ละคน การจัดฟันจะช่วยฟันเรียงตัวเป็นระเบียบ สบฟันปกติ การบดเคี้ยวอาหารมีประสิทธิภาพ และทำความสะอาดช่องปากง่ายขึ้น สำหรับการจัดฟันมีทั้งหมด 4 แบบ ได้แก่ การจัดฟันแบบโลหะ หรือจัดฟันเหล็ก (Metal), การจัดฟันเซรามิก (Ceramic), การจัดฟันแบบ AOSC, การจัดฟันแบบดามอน (Damon) และการจัดฟันใส (Invisalign)

2. จัดฟันด้านใน (Lingual Braces)

เป็นการจัดฟันแบบติดแน่นโดยใช้อุปกรณ์ขนาดเล็กติดด้านหลังฟัน ทำให้การปรับเครื่องมือเป็นไปตามแผนการรักษาอย่างสม่ำเสมอและเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน อีกทั้งไม่ทำให้คนอื่นเห็นอุปกรณ์จัดฟันของคนไข้แม้แต่น้อย

3. วีเนียร์ (Veneers)

เป็นวิธีการรักษาโดยใช้วัสดุที่มีลักษณะคล้ายเคลือบฟันธรรมชาติที่มีความบางและมีสีใกล้เคียงกับฟันมาติดด้านหน้าของฟัน ช่วยให้ฟันสวยงามน่ามองและป้องกันปัญหาผิวฟัน ถูกทำร้าย อีกทั้งช่วยลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับฟันในอนาคตด้วยค่ะ โดยปกติแล้ววัสดุที่นำมาทำวีเนียร์มีอยู่ 2 ประเภท คือ พอร์ซเลน (PORCELAIN) และคอมโพสิต (COMPOSITE)

4. ตกแต่งฟัน (Sculpting)

คุณหมอจะใช้เลเซอร์หรือสว่านในการแก้ฟันซ้อนเกและขยายช่องว่างระหว่างฟันที่เหมาะสมกัน แต่วิธีนี้มีข้อควรระวังเนื่องจากเป็นวิธีที่เหมาะกับฟันซ้อนบนหรือล่างเพียงเล็กน้อย นอกจากนี้ยังอาจทำให้ฟันอ่อนแอลงได้ด้วยค่ะ

5. ถอนฟัน

เป็นการใช้เครื่องมือทางทันตกรรมสำหรับดึงฟันที่ได้รับความเสียหายหนักมากและไม่สามารถรักษาให้หายได้แล้วออกจากช่องปาก นอกจากฟันเกแล้ว ยังมีปัญหาฟันอื่น ๆ ที่ทำให้ต้องถอนฟันอีกด้วย เช่น ฟันผุจนถึงชั้นโพรงประสาทฟัน กระดูกขากรรไกรหัก ฟันแตก ฟันหักจากอุบัติเหตุ มีปัญหาติดเชื้อจากฟันและเหงือก เป็นต้น

ดูแลฟันอย่างไรให้ใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพ

แปรงฟันอย่างถูกวิธี ได้แก่ แปรงฟันหลังมื้ออาหารเช้าอย่างน้อย 30 นาที หรือแปรงหลังมื้ออาหารอย่างน้อย 30 นาที ใช้ไหมขัดฟันหลังจากแปรงฟันเสมอ
หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง เช่น สวมที่ครอบฟันหากมีภาวะนอนกัดฟัน งดดูดนิ้วหรือใช้ลิ้นดันฟัน
ไม่ละเลยการเข้าพบคุณหมอจัดฟันเพื่อให้ผลการรักษาตรงตามแผนที่คุณหมองวางไว้
สวมรีเทนเนอร์หลังสิ้นสุดการจัดฟัน ทั้งนี้คนไข้บางรายอาจสวมตลอดชีวิตหรือสวมแค่เวลานอน ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของคุณหมอค่ะ
ขูดหินปูนเป็นประจำทุก 3 หรือ 6 เดือน (ขึ้นอยู่กับปัญหาฟันของคนไข้แต่ละคน) หากไม่มีภาวะเสี่ยงอย่างฟันซ้อนฟันเกก็เข้าพบเพียง 2 ครั้งต่อปีก็พอค่ะ
หากมีปัญหาฟันใด ๆ ก็ตาม ให้รีบพบคุณหมอโดยเร็วที่สุดค่ะ

จัดฟันที่ไหนดี

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง