รวมอาหารคนจัดฟันที่ควรทาน เพื่อการดูแลฟันที่ดียิ่งขึ้น

หนึ่งในข้อมูลที่คนจัดฟันหลายคนอยากรู้มากที่สุดเพื่อการดูแลสุขภาพฟันหลังติดเครื่องมือให้ได้ผลลัพธ์ตรงตามแผนการรักษา นั่นคือการเลือกรับประทานอาหารสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ ว่าแต่อาหารคนจัดฟันที่ควรทานมีอะไรบ้าง หมอณัฐมีคำตอบค่ะ

อาหารคนจัดฟันจะต้องเป็นแบบไหน

ต้องเข้าใจก่อนว่าหากคุณติดเครื่องมือจัดฟันแบบแน่นอย่างการจัดฟันโลหะแบบรัดยาง (Metal braces) และการจัดฟันแบบดามอน (Damon) เครื่องมือจะอยู่ในช่องปากของเราตลอดเวลา ไม่สามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้เหมือนการจัดฟันใส (Invisalign) เมื่อคุณรับประทานอาหารแล้วก็จะทำให้เครื่องมือได้รับการกระทบกระเทือนไปด้วยระหว่างบดเคี้ยว ดังนั้นคนไข้จะต้องระมัดระวังในการเลือกรับประทานอาหารเป็นพิเศษ หากรับประทานอาหารที่เหนียวหรือแข็งเกินไป อาจทำให้แบร็กเกร็ตได้รับความเสียหายและเสี่ยงต่อการหลุดง่ายขึ้น นอกจากนี้อาหารที่เหนียวหรือแข็งเกินไปยังไปกระตุ้นให้ฟันทำงานหนักขึ้น ส่งผลให้อาการปวดฟันที่มีอยู่แล้วรุนแรงยิ่งขึ้นอีกด้วยค่ะ สำหรับอาหารคนจัดฟันที่ควรทานจะเป็นอาหารอ่อน เคี้ยวง่าย ที่นอกจากจะช่วยลดความเสียหายต่อเครื่องมือจัดฟันแล้วยังช่วยบรรเทาอาการปวดได้เป็นอย่างดีอีกด้วยค่ะ ได้แก่

1. เครื่องดื่มโปรตีนสูง

ได้แก่ น้ำเต้าหู้ นมวัว เพราะโปรตีนมีส่วนช่วยในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ได้รับความเสียหายจากการทำฟัน อีกทั้งช่วยให้คนไข้ได้รับสารอาหารประเภทโปรตีนได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องเคี้ยวเลย

2. เนื้อสัตว์ชิ้นเล็ก

ร่างกายคนเราต้องการโปรตีนเพื่อควบคุมการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย หากร่างกายขาดโปรตีนไปก็จะทำให้ระบบต่าง ๆ ในร่างกายทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ส่งผลให้การรักษาช่องปากหลังจัดฟันจะต้องใช้เวลามากขึ้น ดังนั้นคนไข้ควรหั่นเนื้อสัตว์เป็นชิ้นเล็ก ๆ ก่อนทานเพื่อให้เคี้ยวง่ายและไม่ติดตามซอกฟันหรือแบร็กเกร็ตด้วยนะคะ

3. ผักต้ม ผักนึ่ง

ในผักมีกากใยอาหารสูงซึ่งช่วยขัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟัน นอกจากนี้เส้นใยยังช่วยกระตุ้นต่อมน้ำลายให้ผลิตต่อมน้ำลายมากยิ่งขึ้น เมื่อมีน้ำลายมากขึ้นจะช่วยชะล้างเศษอาหารและแบคทีเรียภายในช่องปากได้ดีอีกด้วย สำหรับผักต้มผักนึ่งที่หมอณัฐขอแนะนำ ได้แก่ แกงจืดตำลึง ต้มจืดผักหวาน ผักโขมนึ่ง

4. ผลไม้เคี้ยวง่าย

แม้ว่าผลไม้หลายชนิดจะดีต่อสุขภาพฟัน แต่ผลไม้บางชนิดก็ไม่เหมาะกับคนจัดฟันด้วยนะคะ โดยเฉพาะผลไม้เนื้อแข็งอย่าง แอปเปิ้ล ฝรั่ง สำหรับผลไม้ที่เคี้ยวง่ายที่หมอณัฐขอแนะนำจะเป็น

กล้วย นอกจากจะช่วยให้อิ่มท้องง่ายแล้ว ยังอุดมไปด้วยวิตามิน B ที่ช่วยรักษาเนื้อเยื่ออ่อน ๆ ภายในช่องปาก ช่วยระงับกลิ่นปากได้ดีหากทานทันทีหลังตื่นนอนค่ะ
มะละกอ อุดมไปด้วยวิตามิน C สูง ช่วยบำรุงเหงือกและฟันให้แข็งแรง ป้องกันภาวะเลือดออกตามไรฟัน อีกทั้งมีเส้นใยอาหารที่ช่วยกำจัดเศษอาหารออกจากซอกฟัน
แตงโม อุดมไปด้วยวิตามิน C ที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่เหงือก ป้องกันการเกิดโรคที่เกี่ยวข้องกับเหงือก บรรเทาอาการปวดฟันหลังจัดฟัน
เสาวรส อุดมไปด้วยวิตามิน A สารฟลาโวนอยด์ และแคลเซียม ที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่เหงือกและฟัน

5. ขนมปังเนื้อนุ่ม

หากคนไข้รู้สึกเบื่ออาหารคาวและอยากทานขนม หมอณัฐก็ขอแนะนำขนมปังเนื้อนุ่มซอฟเค้ก, มัฟฟิน, แพนเค้ก, แยมโรล แทนการรับประทานขนมหวานบางประเภทที่อาจทำให้เครื่องมือหลุดง่ายและฟันผุง่ายอย่างเช่น ลูกกวาด หมากฝรั่ง น้ำแข็งใส เป็นต้น

6. น้ำเปล่า

อีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญที่ควรรับประทานเป็นประจำนั่นคือน้ำเปล่าค่ะ เพราะน้ำเปล่าอุดมไปด้วยฟลูออไรด์ที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่ผิวเคลือบฟัน แม้ว่าจะมีในปริมาณเล็กน้อยกว่ายาสีฟัน แต่การดื่มน้ำเป็นประจำจะช่วยลดการสะสมของคราบจุลินทรีย์ภายในช่องปาก ทั้งนี้คนไข้ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 – 10 แก้วค่ะ

คนจัดฟันไม่ควรกินอะไรบ้าง

สำหรับอาหารที่คนจัดฟันไม่ควรทานจะแบ่งเป็นอาหารที่เหนียวเกินไปอย่างเนื้อสัตว์ติดมัน ซี่โครงหมู, เบเกอรี่หรือขนมบางประเภทที่มีเนื้อแข็งหรือเหนียวอย่างขนมปังเบเกิล ป๊อบคอร์น หมากฝรั่ง กาละแม, ผัก ผลไม้ หรือธัญพืชที่มีเนื้อแข็งอย่างบร็อคโคลี คะน้า ฝรั่ง มะม่วงเปรี้ยว ถั่ว ข้าวโพดหวาน รวมถึงเครื่องดื่มบางประเภทเช่น น้ำอัดลม หรือแม้แต่ก้อนน้ำแข็งด้วยนะคะ เพราะนอกจากจะกระตุ้นอาการปวดฟันแล้ว น้ำแข็งอาจทำให้ตัวแบร็คเก็ตหรือลวดจัดฟันหลุดออกได้อีกด้วยค่ะ

คนจัดฟันไม่ควรกินยาอะไร

สำหรับยาที่คนจัดฟันไม่ควรทานก็คือยาแก้ปวด NSAID เนื่องจากตัวยาในกลุ่มนี้จะออกฤทธิ์ยับยั้งกระบวนการอักเสบ ส่งผลให้ฟันเข้าที่ช้า เป็นผลให้ใช้เวลาจัดฟันนานขึ้น แต่ในกรณีที่คนไข้รู้สึกปวดฟันหลังจัดฟัน หมอณัฐแนะนำให้ทานยาพาราเซตามอล (Paracetamol) หรือพอนสแตน (Ponstan) เพื่อบรรเทาอาการปวดค่ะ ทั้งนี้ไม่ควรทานยาในกลุ่มนี้เป็นเวลานานเกิน 7 วัน เพราะอาจระคายเคืองต่อกระเพาะอาหารได้ค่ะ หากอาการปวดยังไม่ดีขึ้นให้รีบพบคุณหมอจะดีที่สุดค่ะ

แบร็กเก็ตหลุดตอนกินข้าว ทำยังไงดี

กรณีที่ลวดหลุดจากแบร็คเก็ต ให้ปั้นขี้ผึ้งที่ได้จากคุณหมอมาแปะอุดปลายแหลมของเหล็กที่โผล่ออกมา แล้วรีบไปหาคุณหมอทันทีเพื่อให้คุณหมอแก้แบร็คเก็ตใหม่ค่ะ แต่ในกรณีที่แบร็คเก็ตหลุดลงคอก็ไม่ต้องเป็นกังวลเลยนะคะ เพราะแบร็คเก็ตที่ใช้จัดฟันเป็นอุปกรณ์ทางทันตกรรมที่ปลอดภัยต่อร่างกายและร่างกายสามารถขับแบร็คเก็ตที่หลุดออกมาได้เองผ่านอุจจาระ แต่หากคนไข้ไปจัดฟันกับคลินิกเถื่อน ราคาถูก ก็อาจเสี่ยงต่ออันตรายจากอุปกรณ์จัดฟันที่ไม่ได้มาตรฐาน หากปล่อยไว้นานอาจเป็นอันตรายต่อร่างกายได้ค่ะ

ไม่อยากให้เศษอาหารติดฟัน ดูแลช่องปากอย่างไรดี

แม้ว่าใครหลายคนจะอยู่ใน่ชวงจัดฟันก็ตาม แต่ยังมีอีกหลายคนที่ยังคงใช้ชีวิตแบบเดิม ยังคงแปรงฟันเพียงแค่ช่วงเช้าและก่อนนอนเท่านั้น ซึ่งในความเป็นจริงแล้วคุณควรแปรงฟันทำความสะอาดมากกว่าเดิม เนื่องจากเศษอาหารจากมื้ออาหารอาจติดเครื่องมือจัดฟันได้ง่าย หากเราไม่ได้ทำความสะอาดช่องปากหลังมื้ออาหารก็อาจทำให้เศษอาหารบริเวณเครื่องมือจัดฟันกลายเป็นแหล่งอาหารของแบคทีเรียในช่องปาก ทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตและก่อให้เกิดปัญหาช่องปากตามมาอีกมากมาย

ทางที่ดีควรแปรงฟันด้วยแปรงสีฟันสำหรับผู้ที่จัดฟันโดยเฉพาะและใช้ไหมขัดฟันทุกครั้งหลังแปรงฟันเสร็จ สำหรับวิธีแปรงฟันของผู้ที่จัดฟันจะต้องวางขนแปรงลงบนแบร็กเก็ตโดยขยับและหมุนขนแปรงวนบริเวณรอบ ๆ เหล็กจัดฟันอย่างน้อย 5 – 10 ครั้งต่อ 1 ซี่ จากนั้นค่อยวางขนแปรงบริเวณคอฟันโดยทำมุม 45 องศากับแนวแกนฟันแล้วขยับแปรงขึ้น – ลงไปยังปลายฟัน ทั้งนี้อย่าลืมแปรงด้านในของฟัน แปรงเพดานปาก กระพุ้งแก้ม และลิ้นด้วยนะคะ จากนั้นค่อยซ้ำด้วยไหมขัดฟันอีกรอบเพื่อความสะอาดที่ล้ำลึกค่ะ ในส่วนของการใช้ไหมขัดฟันระหว่างจัดฟันนั้นจะต้องสอดไหมเข้าไประหว่างเครื่องมือจัดฟัน จากนั้นจึงค่อย ๆ ขัดไหมเบา ๆ โดยเฉพาะบริเวณใต้ลวดจัดฟันและร่องเหงือกระหว่างฟันซึ่งเป็นแหล่งที่เกิดคราบพลัคได้ง่าย แต่หากคุณไม่ถนัดใช้ไหมขัดฟันสามารถใช้ปลายไหมขัดฟัน (Floss Threader) หรือใช้ซูปเปอร์ฟลอสส์ (Superfloss) แทนได้ค่ะ

จัดฟันที่ไหน ทำไมต้อง Toothluck Dental Clinic

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ หรือกำลังมองหาคลินิกสำหรับดูแลฟัน เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง

หรือหากใครไม่สะดวกมาถึงขอนแก่น ตอนนี้ เรามีสาขาที่ 2 สาขากรุงเทพ-นนท์ แล้วนะคะ โดยคลินิกของเราจะอยู่ที่สถานีรถไฟฟ้า MRT แยกติวานนท์ ทางออก 3 สำหรับใครที่ไม่สะดวกมาหาเราถึงขอนแก่นก็สามารถเดินทางมาหาเราได้ที่คลินิกสาขากรุงเทพได้เลยค่ะ สำหรับที่จอดรถจะอยู่ที่ปั้มเชลล์ฝั่งตรงข้าม หรือจอดในซอยกรุงเทพ-นนท์7 และ 7/1 ได้เช่นกันค่ะ ใครสนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่เบอร์ 098-0989558 ได้เลยค่า