นอกจากอาการเจ็บปวดที่เกิดจากการทำฟันแล้ว อาจมีปัญหาช่องปากอื่น ๆ ตามมาได้ด้วยหากคนไข้ดูแลช่องปากไม่ดีพอ หนึ่งในนั้นคือปัญหาฟันผุระหว่างจัดฟันค่ะ ว่าแต่ปัญหานี้เกิดจากอะไร มีวิธีดูแลช่องปากอย่างไรไม่ให้เกิดขึ้นกับเรา วันนี้หมอณัฐจะมาเล่าให้ฟังค่ะ
ฟันผุระหว่างจัดฟันเกิดจากอะไร
เป็นภาวะที่เกิดขึ้นบ่อยในผู้ที่จัดฟันแบบติดแน่น โดยเกิดจากเศษอาหารติดอยู่ตามเครื่องมือจัดฟันเป็นเวลานานเนื่องจากแปรงสีฟันไม่สามารถทำความสะอาดออกได้หมด กลายเป็นแหล่งสะสมเศษอาหารของแบคทีเรียภายในช่องปาก หากปล่อยไว้เป็นเวลานานจะทำให้ฟันเกิดรอยขาวขุ่นและมีรอยผุ สีฟันเริ่มเปลี่ยนไป หรืออาจรุนแรงจนทำให้ฟันผุและเสี่ยงต่อการสูญเสียฟันในระยะยาวค่ะ
สัญญาณบ่งบอกว่ามีฟันผุระหว่างจัดฟัน
- รู้สึกเสียวฟัน ปวดฟันขณะรับประทานอาหารร้อนจัด/เย็นจัด เนื่องจากสารเคลือบฟันถูกทำลายและลามไปถึงโพรงประสาทฟัน
- มีกลิ่นปากตลอดเวลา เกิดจากเหงือกและฟันอักเสบ
- มีเศษอาหารติดตามซอกฟันง่ายขึ้นกว่าแต่ก่อน
- พบรอยขาวขุ่นหรือจุดด่างบนฟันที่กำลังจะผุ เนื่องจากผิวเคลือบฟันบางลงและขาดแร่ธาตุ
ปัญหาอื่นที่เกิดจากการจัดฟัน
- หินปูนเกาะเหล็กดัดฟัน จากแบคทีเรียเกาะตามซอกฟันและลามมาถึงเหล็กจัดฟัน
- เป็นแผลในช่องปาก จากลวดจัดฟันหรือแบร็กเก็ตทิ่มกระพุ้งแก้ม
- เหงือกร่น จากคราบเเบคทีเรียเกาะบริเวณคอฟันและการดึงฟันขณะจัดที่ทำให้กระดูกเบ่าฟันบางลง
- โรคเหงือกอักเสบ จากคราบพลัก (plaque) ที่ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองและเหงือกอักเสบตามมา
ฟันผุระหว่างจัดฟัน ทำยังไงดี
หากคุณหมอประเมินอาการแล้วพบว่าฟันซี่ที่ผุยังคงรักษาได้ คุณหมอจะถอดลวดและยางจัดฟันในแนวเดียวกับฟันผุ จากนั้นจึงทำการกรอหรือขูดฟันบริเวณที่ผุและทำความสะอาดฟันซี่นั้น แล้วจึงนำวัสดุสีเดียวกับฟันมาอุดบริเวณที่ผุและทากาวยึดวัสดุอุดฟัน ก่อนจะฉายแสงให้วัสดุแข็งตัวและขัดแต่งวัสดุเพื่อให้ผิวฟันเรียบ ท้ายที่สุดแล้วจึงใส่ลวดและยางจัดฟันกลับเข้าที่เดิม แต่ในกรณีที่ฟันที่ผุไม่สามารถรักษาได้อีก คุณหมอจะประเมินว่าสามารถรักษารากฟันได้หรือไม่ หากรักษาได้ก็จะถอดเครื่องมือจัดฟันและรักษารากฟันให้เสณ็จก่อน แล้วค่อยกลับมาจัดฟันใหม่อีกรอบค่ะ
ดูแลช่องปากหลังจัดฟันอย่างไรดี
1. ใช้อุปกรณ์ทำความาสะอาดสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ
- แปรงสีฟัน ควรเลือกขนแปรงปลายเรียวแหลมและมีร่องเป็นรูปตัว V จับถนัดมือ เน้นจะเราจะต้องใช้เวลาทำความสะอาดมากขึ้น
- แปรงซอกฟัน ควรเลือกขนแปรงที่ทำจากไนลอน มีพื้นผิวแปรงเรียบ
- ยาสีฟัน ควรเลือกยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ นอกจากนี้อาจเลือกสูตรที่ช่วยให้ฟันขาวก็จะดีไม่น้อยค่ะ
- ไหมขัดฟัน กรณีที่เพิ่งเริ่มใช้เป็นครั้งแรก แนะนำให้เลือกไหมขัดฟันแบบเคลือบด้วยขี้ผึ้งเพื่อป้องกันไหมบาดเหงือกค่ะ
2. ทำความสะอาดช่องปากให้ถี่ขึ้น
โดยทั่วไปแล้วเราควรทำความสะอาดช่องปากอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง แต่หากคุณจัดฟันแล้วล่ะก็ จะต้องทำความสะอาดช่องปากบ่อยขึ้นและใช้เวลาทำความความสะอาดนานขึ้น เพื่อป้องกันไม่ให้เศษอาหารจากมื้ออาหารติดค้างอยู่ตามซอกฟันและแบร็กเก็ต จากเดิมที่เราแปรงแค่ 2 นาทีให้เปลี่ยนมาเป็น 5 นาที นอกจากนี้คนไข้ควรใช้ไหมขัดฟัน แปรงซอกฟัน และน้ำยาบ้วนปากหลังแปรงฟันเสร็จด้วยนะคะ
3. เลือกรับประทานอาหารที่เหมาะกับคนจัดฟัน
สำหรับอาหารที่ทำร้ายฟันที่คนไข้ไม่ควรทานบ่อย ๆ ได้แก่ ลูกกวาด ลูกอม หรือขมปังที่มีปริมาณน้ำตาลสูง แถมยังเคี้ยวยาก หากเผลอเคี้ยวไปก็อาจทำให้เครื่องมือจัดฟันเสียหายได้ ส่วนน้ำตาลนั้นก็เป็นอาหารชั้นเลิศของแบคทีเรียในช่องปาก ยิ่งทานมากเท่าไหร่ก็ยิ่งเร่งการเจริญเติบโตให้แบคทีเรียมากยิ่งขึ้น เป็นผลทำให้ฟันผุง่ายขึ้นนั่นเองค่ะ, ส่วนน้ำอัดลมจะมีกรดเป็นส่วนผสมที่มีฤทธิ์ทำลายเคลือบฟันและทำให้ฟันเปลี่ยนสีง่ายขึ้น น้ำแข็งก็สามารถทำร้ายเคลือบฟันได้เช่นกันหากคนไข้เคี้ยวเป็นประจำ ทั้งนี้หากต้องการทานน้ำแข็งแนะนำให้อมจนกว่าจะละลายหรือปล่อยให้น้ำแข็งละลายไปเลยจะดีกว่าค่ะ นอกจากนี้ยังรวมไปถึงอาหารขยะอย่างเฟรนช์ฟรายส์ผลไม้อบแห้งที่มีปริมาณน้ำตาลสูงด้วยค่ะ
4. งดพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้ฟันเสีย
ได้แก่ การนอนกัดฟัน การแสดงอารมณ์ด้วยการกัดฟัน หรือแม้กระทั่งการเล่นกีฬาหรือกิจกรรมที่เสี่ยงต่อการปะทะ สำหรับวิธีแก้นั้นจะต้องใช้เฝือกสบฟัน (Occlusal splint) เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันได้รับแรงกระทบจากการนอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัวหรือป้องกันฟันกระทบกระเทือนระหว่างเล่นกีฬา นอกจากนี้ยังรวมไปถึงงดสูบบุหรี่และงดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำเนื่องจากบุหรี่มีสารที่ทำให้เหงือกอักเสบและก่อให้เกิดเหงือกร่น เมื่อกระดูกรองฟันถูกทำลายก็จะทำให้สูญเสียฟันได้ในอนาคต ส่วนเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีฤทธิ์ทำให้ร่างกายขับน้ำออกและผลิตน้ำลายได้น้อยลง ทำให้แบคทีเรียในช่องปากที่ควรจะถูกชะล้างออกไปพร้อมกับน้ำลายเกิดการสะสมอยู่ในช่องปากเป็นเวลานานและก่อให้เกิดปัญหาช่องปากตามมาอีกมากมายด้วยค่ะ
5. ดูแลช่องปากทันทีที่มีปัญหา
หากรู้สึกเจ็บในช่องปากและพบว่าลวดหรือแบร็กเก็ตกำลังทิ่มเหงือกหรือกระพุ้งแก้มอยู่ อย่าชะล่าใจนะคะ ให้รีบให้ขึ้ผึ้งที่คุณหมอให้มาปั้นเป็นก้อนกลม ๆ และทาบริเวณลวดที่โผล่ออกมาทันทีค่ะ ไม่ควรปล่อยไว้นานเพราะอาจทำให้บริเวณที่ลวดทิ่มเกิดการอักเสบตามมาได้ หลังจากนั้นรีบมาพบคุณหมอทันทีเพื่อให้คุณหมอปรับและแก้ไขแบร็กเก็ตที่มีปัญหา เพราะถ้าหากปล่อยให้แบร็กเก็ตหลุดเป็นเวลานานอาจมีผลต่อการเคลื่อนตัวของฟัน ส่งผลให้ต้องเลื่อนระยะเวลาการรักษาออกไปอีกเรื่อย ๆ ค่ะ
จัดฟันที่ไหน ทำไมต้อง Toothluck Dental Clinic
หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ หรือกำลังมองหาคลินิกสำหรับดูแลฟัน เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง
บทความที่น่าสนใจ
- จัดฟันขูดหินปูนได้ไหม ยุ่งยากกว่าตอนไม่ได้จัดฟันหรือไม่
- อยากจัดฟันต้องรู้อะไรบ้าง เตรียมตัวอย่างไรดี
- ดูแลหลังจัดฟันอย่างไร ไม่ให้มีปัญหาตามมาในระยะยาว
อุดฟันหน้าเจ็บมั้ย อยู่ได้นานแค่ไหน ดูแลอย่างไรให้ฟันแข็งแรง
แม้ว่าฟันจะขึ้นชื่อในเรื่องของความแข็งแรง หากดูแลสุขภาพช่องปากอย่างเหมาะสมก็อาจทำให้ฟันอยู่คู่กับช่องปากของเราไปได้ตลอดชีวิตเลยทีเดียว [...]
จัดฟันซ้อนเก มีเขี้ยว ใช้เวลานานไหม จัดฟันแบบไหนช่วยได้บ้าง
ฟันซ้อนเก มีเขี้ยว [...]
ปักหมุดจัดฟันคืออะไร เจ็บไหม เหมาะกับปัญหาฟันแบบไหน
จริงอยู่ที่การจัดฟันจะเน้นการใช้เครื่องมือจัดฟันเป็นหลัก แต่หากคนไข้มีปัญหาฟันเรียงตัวผิดปกติบางประเภทก็อาจจำเป็นต้องใช้หมุดจัดฟันเข้าร่วมด้วย [...]
รากฟันเทียมหลุด เกิดจากอะไร มีวิธีดูแลและป้องกันอย่างไร
แม้ว่าคุณจะเคยผ่านการทำรากฟันเทียมมาแล้ว แต่หากวันนึงรากฟันเทียมเกิดหลุดขึ้นมาก็อาจทำให้คุณรู้สึกไม่สบายใจเป็นอย่างมาก [...]
ขี้ผึ้งจัดฟัน คืออะไร ทำไมคนจัดฟันต้องพกติดตัวไว้
เมื่อเริ่มจัดฟันแล้วคุณหมอจะให้ขี้ผึ้งจัดฟันเอาไว้ทาบนเครื่องมือจัดฟัน ว่าแต่ทำไมต้องเป็นขี้ผึ้งด้วย [...]
จัดฟันเหงือกบวม หายเองได้หรือไม่ แก้ยังไงดี
แม้ว่าการจัดฟันจะช่วยแก้ปัญหาฟันเรียงไม่เป็นระเบียบที่อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพฟันตามมาได้ แต่ในช่วงระหว่างการจัดฟันนั้นคนไข้อาจต้องรับมือกับความผิดปกติบางอย่างที่เกิดขึ้นภายในปาก [...]