ขูดหินปูนแล้วปวดฟัน เกิดจากอะไร ไม่อยากปวดฟัน ต้องทำยังไง

เคยสังเกตกันไหมคะว่า หลังจากไปขูดหินปูนแล้วกลับมาก็ปวดฟันขึ้นมาเฉยเลย ว่าแต่อาการปวดจะหายเองได้ไหม เป็นสัญญาณเตือนของอันตรายภายในช่องปากหรือเปล่า และที่สำคัญขูดหินปูนแล้วปวดฟันเกิดจากอะไร มีวิธีป้องกันอย่างไรบ้าง หมอณัฐมีคำตอบมาฝากค่ะ

ขูดหินปูนแล้วปวดฟัน เกิดจากอะไร

1. ไม่ได้ขูดหินปูนมานาน หรือไม่เคยขูดเลย

ถือเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้คนไข้หลายคนขูดหินปูนแล้วรู้สึกปวดฟัน เพราะการไม่เคยขูดหินปูนเลยจะทำให้เกิดการสะสมของหินปูนที่ไม่สามารถกำจัดออกได้ด้วยการแปรงฟันหรือการใช้ไหมขัดฟันเพียงอย่างเดียว ต้องเข้าใจก่อนนะคะว่าทุกครั้งที่ทานอาหาร จะมีเศษอาหารติดฟัน ซึ่งเป็นแหล่งอาหารสำคัญของแบคทีเรียที่มีอยู่แล้วในช่องปาก เมื่อแบคทีเรียกินเศษอาหารขึ้นเรื่อยๆ ก็จะเจริญเติบโตและสร้างคราบเหนียวๆ ขึ้นมาที่เรียกว่า คราบจุลินทรีย์ หรือคราบพลัค (Plaque) ยิ่งถ้าใครแปรงฟันไม่สะอาด แปรงฟันวันละครั้ง หรือไม่เคยใช้ไหมขัดฟันเลย ก็ยิ่งทำให้คราบพลัคหนาแน่นและเกิดโรคเหงือกอักเสบตามมา ทำให้เวลาขูดหินปูนจึงรู้สึกปวดนั่นเอง

นอกจากนี้หากคนไข้ปล่อยให้หินปูนสะสมมากเกินไปจนทำให้เหงือกอักเสบเรื้อรังและลุกลามลึก อาจเกิดเป็นหนองใต้เหงือกได้อีกด้วย โดยหนองชนิดนี้จะเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในโพรงเหงือกหรือรอบรากฟัน ทำให้เกิดอาการต่างๆ ทั้งปวดฟันตุบๆ เหงือกบวมแดง กดแล้วรู้สึกเจ็บ หรืออาจมีไข้ร่วมด้วย

2. ฟันผุ

นอกจากละเลยการขูดหินปูนแล้ว อีกสาเหตุหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน นั่นก็คือปัญหาฟันผุค่ะ โดยสาเหตุของปัญหาฟันผุมาจากการทานอาหารที่มีน้ำตาลและแป้งมากเกินไป, การทำความสะอาดช่องปากเพียงวันละครั้งหรือบางวันก็ไม่ทำความสะอาดเลย, การทำความสะอาดช่องปากผิดวิธี เช่น แปรงฟันแรงเกินไป ใช้ไม้จิ้มฟันแคะฟัน รวมไปถึงพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ เช่น นอนกัดฟัน สูบบุหรี่ เป็นต้น ซึ่งก่อนหน้าที่จะขูดหินปูน หินปูนที่สะสมอยู่ในช่องปากจะเกาะหนาแน่นอยู่บริเวณขอบเหงือกหรือคอฟัน โดยฟันบางซี่อาจมีรูผุเล็กๆ หรือรอยร้าวเกิดขึ้นอยู่ใต้หินปูน ดังนั้นหินปูนจึงปิดรูเอาไว้ ทำให้เส้นประสาทในฟันยังไม่ถูกกระตุ้นมากนัก แต่หลังจากขูดหินปูนออกไปแล้วก็จะทำให้รูใต้หินปูนถูกเปิดออก ทำให้สิ่งต่างๆ จากภายนอกสัมผัสกับเนื้อฟันโดยตรง และยิ่งถ้ารูนั้นลึกไปถึงชั้นเนื้อฟัน ก็จะทำให้ปลายประสาทถูกกระตุ้นทันที ส่งผลให้คนไข้รู้สึกปวดหรือเสียวฟันทันทีหลังจากขูดหินปูน

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม: ฟันผุมาก อุดได้ไหม มีวิธีดูแลและป้องกันยังไงไม่ให้ฟันผุ

3. ปัญหาฟันโยก

โรคปริทันต์หรือโรคเหงือกอักเสบ มีผลทำให้กระดูกและเอ็นที่ยึดฟันถูกทำลายอย่างช้าๆ เมื่อหินปูนสะสมอยู่รอบรากฟัน มันจะไปเกาะแน่นรอบฟันจนดูเหมือนช่วยพยุงฟันเอาไว้ แต่พอขูดหินปูนออกแล้ว ฟันที่เคยโยกอยู่จะไม่มีหินปูนมาค้ำยันอีกต่อไป ทำให้ฟันซี่นั้นโยกชัดขึ้น นอกจากนี้ยังมีผลเวลากัดหรือบดเคี้ยวอาหารอาจมีอาการปวดตุบๆ ตามมาอีกด้วย หรือบางรายอาจรู้สึกเสียวหรือฟันลอยร่วมด้วย เนื่องจากเส้นประสาทรอบรากฟันถูกรบกวนจากภายนอกง่ายขึ้น

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม: ฟันแท้โยก ดึงออกเองได้ไหม ต้องถอนฟันออกหรือเปล่า

4. การขูดหินปูนแรงเกินไป

หากคนไข้เข้ารับการขูดหินปูนกับทันตแพทย์ที่ขูดแรงเกินไป หรือใช้เครื่องมือไม่ชำนาญ เผลอกระแทกบริเวณคอฟันหรือรากฟันโดยตรง โดยเฉพาะในฟันที่มีเคลือบฟันบางหรือมีรากฟันโผล่ออกมา อาจทำให้เส้นประสาทในเนื้อฟันหรือรอบรากฟันถูกกระทบกระเทือนได้ ง่าย ทำให้คนไข้รู้สึกอาการปวดหรือเสียวฟันหลังการรักษา โดยเฉพาะเวลาโดนลม น้ำเย็น หรือเคี้ยวอาหารแข็ง

5. การฟื้นตัวของเหงือก

หลังขูดหินปูนเสร็จ เหงือกที่เคยอักเสบหรือบวมจากการสะสมของคราบจุลินทรีย์และหินปูนจะเริ่มเข้าสู่กระบวนการฟื้นตัว โดยเนื้อเยื่อเหงือกจะค่อยๆ สมานตัวและแนบเข้ากับผิวฟัน ในช่วงนี้คนไข้อาจรู้สึกตึงๆ ระบม หรือเจ็บเล็กน้อยเวลาสัมผัส ซึ่งเป็นอาการชั่วคราวที่เกิดจากการหดตัวของเหงือกและกระบวนการซ่อมแซมตามธรรมชาติ โดยทั่วไปแล้วอาการเหล่านี้จะหายไปเองภายในไม่กี่วัน หากคนไข้ดูแลความสะอาดดีและงดพฤติกรรมเสี่ยงตามคำแนะนำของทันตแพทย์

ขูดหินปูนแล้วปวดฟัน หายเองได้เอง

โดยทั่วไปแล้วอาการดังกล่าวจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 1-3 วัน และหายไปเองภายใน 1 สัปดาห์ หากเกิดจากกระบวนการฟื้นตัวของเหงือก, การเปิดผิวรากฟัน หรือเส้นประสาทถูกรบกวนเพียงเล็กน้อย แต่หากอาการปวดไม่ทุเลาลงหรือรุนแรงนานเกิน 7 วัน หรือมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น เหงือกบวม มีหนอง ฟันโยกแบบเห็นได้ชัด นี่อาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาฟันผุลึก เหงือกติดเชื้อ หรือรากฟันอักเสบค่ะ

ดูแลฟันหลังขูดหินปูนอย่างไรดี

แปรงฟันเบาๆ วันละ 2 ครั้ง ด้วยแปรงขนนุ่มและยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์
ใช้ไหมขัดฟัน หรือแปรงซอกฟันทุกวัน เพื่อกำจัดเศษอาหารและป้องกันการเกิดคราบใหม่
บ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่น วันละ 1-2 ครั้ง เพื่อลดการอักเสบและระคายเคืองต่อเหงือก
หลีกเลี่ยงการทานอาหารแข็ง เผ็ดจัด หรือร้อนจัดในช่วง 1-2 วันแรกหลังขูดหินปูน
งดสูบบุหรี่และแอลกอฮอล์ เพราะอาจทำให้แผลในเหงือกหายช้าลง
ดื่มน้ำบ่อยๆ เพื่อกระตุ้นการหลั่งน้ำลาย ชะล้างเศษอาหาร และลดปริมาณแบคทีเรียในปาก
สังเกตอาการผิดปกติหลังขูดหินปูน หากอาการปวดไม่หาย เหงือกบวม มีหนอง หรือฟันโยก ให้รีบพบทันตแพทย์ทันที
เข้าพบทันตแพทย์และขูดหินปูนเป็นประจำทุก 6 เดือน เพื่อป้องกันการเกิดคราบพลัคที่เป็นสาเหตุของปัญหาเหงือกและฟันในระยะยาว

ไม่เคยขูดหินปูนเลย เจ็บไหม

หากคุณไม่เคยขูดหินปูนมาก่อน หมอณัฐอยากบอกว่าการขูดครั้งแรกอาจรู้สึกเจ็บหรือไม่สบายช่องปากบ้าง ส่วนหนึ่งเกิดจากความรู้สึกไม่คุ้นชินจากการรักษา แต่อีกส่วนจะมาจากการอักเสบหรือปัญหาช่องปาก โดยเฉพาะบริเวณที่มีหินปูนเกาะหนามาก เป็นโรคเหงือกอักเสบ หรือฟันเริ่มโยก เนื่องจากเครื่องมือขูดจะสัมผัสกับหินปูนและขอบเหงือกที่อ่อนแอไปพร้อมกัน ทำให้คนไข้รู้สึกเสียว ระบม หรือเจ็บได้บ้างในบางจุด แม้จะเป็นหัตถการที่หมอณัฐมองว่าเจ็บกว่าการรักษาแบบอื่นเพราะไม่ได้ฉีดยาชา แต่หากคนไข้มีปัญหาช่องปากมาก่อนด้วยแล้ว คนไข้สามารถขอฉีดยาชาเฉพาะจุดได้เลยค่ะ

ไม่อยากขูดหินปูนแล้วปวดฟัน ทำยังไงดี

หมอณัฐขอแนะนำให้ทุกคนเข้ารับการขูดหินปูนเป็นประจำทุก 6 เดือนจะดีที่สุดค่ะ เพราะการขูดหินปูนเป็นการทำความสะอาดฟันแบบจัดเต็ม จึงช่วยป้องกันการเกิดคราบพลัคที่เป็นสาเหตุของปัญหาช่องปากได้ในระยะยาว และเมื่อช่องปากของเราได้รับการทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ ก็จะทำให้ไม่เกิดการอักเสบใดๆ คนไข้จึงไม่รู้สึกเจ็บ ปวดฟัน หรือมีเลือดออกเลยค่ะ

สุดท้ายนี้หากคนไข้ต้องการทำครอบฟันจริงๆ หมอณัฐแนะนำให้ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับคลินิกทันตกรรมที่สนใจก่อนว่า มีความน่าเชื่อถือแค่ไหน ทันตแพทย์มีความชำนาญและประสบการณ์มากน้อยแค่ไหน แล้วตัวคลินิกเองเดินทางสะดวกไหม มีโปรโมชั่นที่น่าสนใจอะไรบ้าง ทั้งนี้ก็เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดสำหรับตัวคนไข้เองค่ะ

ดูคลิป >>>

@dr.nuttakul

ขูดหินปูนไม่อยากเจ็บทำไง? #คลินิกทันตกรรมทูธลักค์ #toothluck #ทําฟันขอนแก่น #ทําฟันmrtแยกติวานนท์ #ทําฟันติดmrt #ทําฟันใกล้รถไฟฟ้า #รักสุขภาพ #ขูดหินปูน #หมอณัฐคุณ

♬ เสียงต้นฉบับ – Dr.Nuttakul, Dent – Dr.Nuttakul, Dent

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดฟัน คลิก >>> จัดฟัน

บทความที่น่าสนใจ

ดูแลช่องปากที่ไหนดี ทำไมต้อง Toothluck Dental Clinic

หากคุณมีปัญหาช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นฟันซ้อนฟันเก ฟันห่าง ฟันสบผิดปกติ หรือกำลังมองหาคลินิกสำหรับดูแลฟัน เรา Tooth Luck Detal Clinic เป็นคลินิกทันตกรรมสำหรับเด็กและทุกคนในครอบครัว เรามีทีมทันตแพทย์พร้อมให้บริการทันตกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นจัดฟัน ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ฟอกสีฟัน ขูดหินปูน อุดฟัน รักษารากฟัน รากฟันเทียม วีเนียร์ ฟันปลอม และบริการทันตกรรมสำหรับเด็ก มาพร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย ได้มาตรฐาน และครบครัน ทั้งนี้ก็เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก ๆ และชาวจังหวัดขอนแก่นอย่างแท้จริง